Bize Ulaşın

İntermodal Taşımacılık Nedir?

Taşımacılık 21. yüzyıl dünyasında ve ülkemizde oldukça büyük bir öneme sahiptir. Taşımacılık hem ülkeler arası taşımacılık adı altında yapılabilmektedir (bu taşımacılığa uluslararası taşımacılık denir) hem ÅŸehirler arası taşımacılık hem de son olarak ÅŸehir içi taşımacılığı adı altında yapılabilmektedir.

Büyük bir öneme sahip olmasının nedeni ise taşımacılık kısaca ürünlerin çıkış yerinden varış noktasına ulaÅŸtırılmasıdır. Firmalar tarafından çok gereklidir çünkü dünya genelinde ve ülkemiz genelinde yoÄŸun bir rekabet bulunmaktadır. Bu rekabet varken de firmalar hep müÅŸteri odaklı hareket etmektedir. EÄŸer müÅŸteriniz memnunsa ona güzel, hızlı, hasarsız ve ekonomik bir hizmet veriyorsanız hep sizi tercih edecektir. Bu da size baÅŸarı ve diÄŸer firmalardan bir adım önde olmayı kazandıracaktır. GördüÄŸümüz neredeyse tüm baÅŸarılı firmalar en az fiyatla en çok verimi saÄŸlamış ve kalitelerini taşımacılığı doÄŸru kullanmayla saÄŸlamışlardır. Taşımacılık en çok iÅŸlerini ve dağıtımlarını taşımacılık ile yapan firmalar tarafından kullanılmaktadır. ÖrneÄŸin: nakliye firmaları, lojistik firmaları, ihracat firmaları, ithalat firmaları ve kargo firmaları. Taşımacılığın ve nakliyatın en çok kullanıldığı sektör ise lojistiktir. Birden çok taşıma ÅŸekilleri vardır ve hepsi araçlara, kullanıldıkları yere hatta ürünlere göre deÄŸiÅŸiklik göstermektedir. Taşımacılık çeÅŸitleri ise kabaca ÅŸunlardır: tekli taşıma, kara yolu taşımacılığı, deniz yolu taşımacılığı, hava yolu taşımacılığı, demir yolu taşımacılığı, boru hattı taşımacılığı, nehir yolu taşımacılığı, çoklu taşımacılık, çok modlu taşımacılık, kombine taşımacılık ve intermodal taşımacılıktır. Gelin intermodal taşımacılığa biraz daha yakından bakalım.

Intermodal taşımacılığa genel olarak bakacak olursak nakliye süresince taşıma aracını hiç deÄŸiÅŸtirmeden en az iki farklı taşımacılık modu kullanılarak dağıtım yapan taşıma türüne denmektedir. Aslında bu taşımacılık türünün özellikleri yüzünden insanlar tarafından farklı farklı algılanabilmektedir. Fakat bizim yaptığımız tanım insanlar ve firmalar arasında en kabul görmüÅŸ olanıdır. Hatta Grey ve Kim 2001 yılında intermodal taşımacılığı “yükün yüklendiÄŸi taşıma ünitesinde ya da karayolu taşıtında – bir ulaşım sisteminden diÄŸerine geçiÅŸi sırasında yüke herhangi bir elleçleme yaptırılmaksızın – peÅŸ peÅŸe iki ya da daha çok ulaşım sistemi kullanılarak taşınması iÅŸidir” olarak bizim tanımımıza yakın bir ÅŸekilde tanımlamışlardır.

Ä°ntermodal taşımacılık yapılırken genellikle konteyner, swap body vb. taşıma kapları ile taşınmaktadır. Saydığımız bu kaplarının temel özelliÄŸi ise taşıma esnasında farklı bir taşıma aracına aktarılabilmesidir. Ä°ntermodal taşımacılığın tanımında da dediÄŸimiz gibi en az iki farklı taşıma türüne aktarım söz konusu olduÄŸundan intermodal taşımacılıkta elleçleme faaliyeti nadiren görülmektedir.

Fakat, intermodal taşımacılık yapılırken yüklerin yer aldığı taşıma araçları ya da konteyner çeÅŸitleri de deÄŸiÅŸtirilememektedir. Bu da ÅŸu demektir taşıdığınız yükler sevkiyat baÅŸlarken hangi taşıma aracına yerleÅŸtirildiyse deÄŸiÅŸtirilmeden sevkiyat sonuna kadar orada kalmaktadır. Bu taşımacılık türünde deÄŸiÅŸmeye açık tek bir unsur vardır. Bu da taşıma modlarıdır. Yük üzerinde herhangi baÅŸka bir deÄŸiÅŸim ya da farklı bir iÅŸlem yapılması gerekmemekle birlikte yükün birden fazla noktaya da ulaÅŸmasını saÄŸlamaktadır. Zaten intermodal taşımacılığın tek amacı ürünlerin farklı bir taşımacılık moduna aktarılırken konteyner ya da yukarıda saydığımız taşıma aracı dışında bir araç kullanılmadan doÄŸrudan teslimat noktasına güvenli, hızlı ve uygun bir ÅŸekilde sevk edilmesidir.

Bunlarla birlikte intermodal taşımacılığın birçok özelliÄŸi vardır. Nakliyat süresince taşımacılık modları arasında geçiÅŸ yaparken elleçlenmeden yapılması demek zamandan ve maliyetten tasarruf etmek demektir. Bir diÄŸer en önemli özellikleri arasında sayılan ÅŸey ise modlar arası ekipmanların da taşınabilmesidir. Åžundan bahsediyoruz, mesela bir tırı veya tırın konteyner kısmını baÅŸka bir araç olan gemi ile deniz yolu aracılığıyla taşıyabilmektesinizdir. Tek bununla da sınırlı kalmayıp demir yolu araçlarından olan vagonları da tekrar gemi ile deniz yolu aracılığıyla taşıyabilmektesinizdir. Bu özelliÄŸi kısaca anlatacak olursak nakliyat süreci boyunca yük veya çeÅŸitli eÅŸyalar bulundukları taşıma ünitesiyle bir baÅŸka taşıma moduna geçebilmektedir. Anlattıklarımızla aklınızda bir fikir zaten oluÅŸmuÅŸtur ama intermodal taşımacılığını deniz yolu, kara yolu ve demir yolunu da aynı sevkiyat sürecinde kullanma imkanına sahipsinizdir. Åžimdi gelelim bu kadar saydığımız özellikleri sayesinde bize saÄŸlanan avantajlara. Birçok taşıma çeÅŸidi ve taşıma modu bulunduran intermodal taşımacılık karma bir taşıma çeÅŸididir. Bu yüzden firmalara birbirinden farklı çeÅŸitli avantajlar sunmaktadır ve firmalar için çokça tercih edilmektedir. Sayacağımız avantajların başında ilk olarak güvenli olması yer almaktadır. Ürünlerin taşınırken güvenliÄŸini saÄŸlayarak yolculuk esnasında meydana gelebilecek kötülükleri engelleyebilmektedir. Zaman ve maddi açıdan tasarruf etmek bu taşımacılıkla oldukça kolaydır. Bir baÅŸka avantajı ise çevre dostu olmasıdır. Çünkü karbon salınımını en az biçimde kullanmaktadır. Güvenilir olduÄŸunu söylemiÅŸtik ve kara yolları ile kıyaslandığı zaman çeÅŸitli dış etmenlerden çok daha az etkilenmektedir. Yine de dediÄŸimiz gibi diÄŸer taşıma yollarıyla beraber kullanılabilmektedir.

İntermodal Taşımacılık Nasıl Yapılır?

Åžimdi gelelim intermodal taşımacılığın nasıl yapıldığına. Yukarıda bahsettiÄŸimiz üzere farklı taşıma yollarıyla da beraber yapılabilen bir tür olduÄŸunu söylemiÅŸtik. EÄŸer böyle bir deÄŸiÅŸim yapacaksanız ve ürün ve eÅŸyaların taşındığı araç deÄŸiÅŸmiyorsa intermodal taşımacılığına baÅŸvuracaksınızdır.

Ä°ntermodal taşımacılık genel olarak üç farklı alt faaliyetten oluÅŸmaktadır. Birinci faaliyet taşınacak materyallerin belirli merkezlere getirilmesidir. Ä°ngilizce’de “collecting” yani toplama olarak geçmektedir. Bu faaliyet uzun mesafeler arası taşıma yapılırken kullanılmakta ve denetlenmektedir. ÖrneÄŸin, öncelikle taşınması neredeyse imkansız olan miktar ve özellikleti yükleri "intermodal terminal" adı verilen toplama merkezlerinde bir araya getirilip toplanmaktadır. Daha sonra, konsolide edilmekte ve uzun taşımaya hazır hale getirilmektedir. Ä°kinci faaliyette ise uzun taşıma olarak kategorize ettiÄŸimiz ve çoÄŸunlukla demir yolu taşımacılığı ve deniz yolu taşımacılığı ile gerçekleÅŸtirilmekte olan taşımalar için iÅŸlenen süreçtir.

Ä°ntermodal taşımacılığın son ve üçüncü faaliyeti ise uzun taşımacılık faaliyetinin tamamlandığı faaliyettir. Yani son adım olarak terminal sahalarında yüklerin ayrıştırılmasıdır. Daha sonra, varış noktalarına göre güzergahı da göz önünde bulundurarak organize edildikleri süreçlerdir. Bu sürecin adı ise ingilizce “distribution” yani dağıtım anlamına gelmektedir. Terminal sahasından varış noktasına kadar aynı mesafeler dikkate alınarak bahsettiÄŸimiz en önemli özelliÄŸine göre eÄŸer taşıma modu deÄŸiÅŸtirilecekse mesela demir yolu taşımacılığı olanağı varsa yüklerin terminal ile varış noktası arasında demir yolu taşımacılığı ile taşınması daha mantıklı olabilmektedir. Fakat eÄŸer mesafe 500 kilometre gibi bir mesafeden daha az ise taşımanın uygunluÄŸu ve ekonomik açısından kara yolu taşımacılığı daha mantıklı bir taşımacılık olacaktır. Sadece bunlarla sınırlı kalmayıp intermodal taşımacılığın her adımında oldukça düzenli olmalısınızdır. ÖrneÄŸin, taşıma aracının tam zamanında gecikmeden sahaya gelmesi, yükleme iÅŸlerinin zamanında ve düzenle gerçekleÅŸtirilmesi ve taşıma araçlarının zamanında hareket etmeleri firmanın baÅŸarısı ve verimliliÄŸi açısından son derece önemlidir. Çünkü, bütün bu süreç birbiriyle alakalı olduÄŸundan eÄŸer bir tanesinde bile sorun çıkarsa hepsinde sorun oluÅŸabilmektedir. Bu da firmalar için can alıcı bir noktadır. Öte yandan taşıma sürecinde firmalar çıkarlarına göre taşıma zincirinin kombinasyonları sürekli olarak deÄŸiÅŸtirebilmektedir. Örnek olarak, kara yolu ile baÅŸlayan bir taşıma operasyonu demir yolu ya da deniz yolu ile devam edebilmektedir.