Bize Ulaşın

GeleceÄŸin Dünyası: Metaverse

YaÅŸadığımız çaÄŸ günden güne teknoloji çağı olma yolunda ilerlerken adını son zamanlarda sıkça duyduÄŸumuz Metaverse kavramı bu yoldaki en büyük adımlardan biridir. Kripto dünyasının en büyüleyici teknolojilerinden biri olan Metaverse, insanlar için sanal dünya ile gerçek dünyayı bir araya getirmektedir. Blockchain teknolojisi sayesinde, gerçek hayatta olduÄŸu gibi internete baÄŸlanabilen ve orada iÅŸlem iÅŸlemlerini gerçekleÅŸtirebilen cihazlarla 3 boyutlu sanal evrende veya daha basit uygulamalarda çok kolay hale gelmiÅŸtir. Bu projelere olan ilgi arttıkça, Metaverse projeleri son aylarda kripto dünyasında en çok kazandıran projelerden biri olmuÅŸtur. Metaverse oyunları ve platformları büyümekte ve giderek daha fazla kullanıcı çekmektedir. Kısa sürede dünyada yankı uyandıran bu kavrama gelin biraz daha yakından bakalım.

Metaverse kavramını Türkçe dilinde öte evren diye çevirebiliriz lakin bu gerçek tanımı için yeterli olmayacaktır. Ä°lk olarak Neal Stephenson'ın 1992 tarihli siberpunk romanı "Snow Crash"te bahsedilen kavram, romanda insanların sanal gerçeklik gözlükleri ve bir aÄŸ, optik fiber ile eriÅŸtiÄŸi dijital bir alanı tanımlar. Kripto dünyası bu kavramı baÅŸka bir boyuta taşıdı ve ona yeni bir anlam kazandırmıştır. Oldukça geniÅŸ bir kapsamı olan Metaverse için en genel tanım ile yaÅŸadığımız tüm sanallıkların oluÅŸturduÄŸu sanal bir evren diyebiliriz. Öyle bir evren düÅŸünün ki aynı yaÅŸadığımız dünyada yapabildiÄŸimiz gibi arkadaÅŸlarınızla gezebilir, birçok aktiviteye katılabilir, aynı dünyamızdaki gibi birçok hizmetten faydalanabilir, iÅŸ yapabilirsiniz. Aynı dünyamızdaki gibi arsa satın alıp, satıp ve kiralayabilirsiniz sadece bunlar sanal gerçeklik üzerinden yapılmaktadır. Metaverse’i ellerinizdeki akıllı telefonlardan ve bilgisayarlardan ayıran en önemli fark ise metaverse’in dijital bir ortam saÄŸlamaktan çok sizi dijital olan ortamın tam içine sokmayı hedeflemesidir. Sıklıkla duyduÄŸumuz Metaverse kavramı kripto dünyası ile yeni bir boyut kazanmış olsa da kökenleri aslında çok daha ilerilere gidiyor. ÖrneÄŸin 2003 yılında çıkan Second Life oyunu, insanların kendi avatarları ile sanal dünyada var olduÄŸu ikinci bir dünyadır ve 2013 yılında bir milyonu aÅŸkın kiÅŸiye ulaÅŸmıştır. Second Life, bu özelliÄŸe sahip ilk Metaverse oyunu olarak tanımlanıyor. DiÄŸer ünlü Metaverse oyunlarından biri de tarihin en popüler video oyunlarından biri olan Minecraft. 2006 yılında piyasaya sürülen Roblox, ünlü Metaverse oyunlarından biri olarak kabul edilebilir. BahsettiÄŸimiz gibi, birkaç video oyunu topluluÄŸu, çocuklar ve gençler tarafından oluÅŸturulan sayısız oyunun bulunduÄŸu bir platform veya Fortnite gibi süper evrenin tohumlarını yaratmıştır. Gerçekten de 12 milyondan fazla oyuncu, Nisan ayında Fortnite'ta avatar olarak görünen rapçi Travis Scott'ın beÅŸ sanal konserini izlemiÅŸtir. Bu da demek oluyor ki ÅŸimdiden Metaverse insanların özellikle de teknoloji çağında büyüyen çocukların ilgisini çekmektedir.

Bunların dışında metaverse evreninde de birçok oyun bulunmaktadır. Åžu anda en popüler metaverse oyunları arasında Axie Infinity (AXS), Decentraland (MANA), MyNeighborAlice (ALICE), The Sandbox (SAND), Alien Worlds (TLM) ve Bloktopia (BLOK) yer almaktadır. Günümüzde bunun gibi oyunlar blockchain üzerinde çok daha geliÅŸmiÅŸ bir yapı saÄŸlamakta ve kripto para desteÄŸi ile finansal ve küresel bir yapı saÄŸlamaktadır. Her oyunun kendine has bir hikayesi ve oynanış biçimi bulunmaktadır. Fakat genel olarak hepsinin amacı aynıdır metaverse içerisinde ticari iÅŸlemler (alım-satım, kiralama) yapmaktır.

Bir de gelin bu kadar ilgi çeken bu projenin en büyük yatırımcılarına bakalım. Åžimdi ismini sayacaklarımız büyük baÅŸarılarıyla ve maddi zenginlikleriyle bildiÄŸimiz Facebook, Microsoft, Nvidia, Shopify, Roblox, Google, Unity Software, Epic ve Qualcomm ÅŸirketleridir. Milyar dolarlarca yatırım yaptıklarını ve ileride de yapmaya devam edeceklerini söylemiÅŸlerdir. Lâkin unutmamak gerekir ki bu proje hala daha yapım aÅŸamasındadır böyle büyük ve normal teknoloji kullanımımızın ilerisinde olan bir proje için çok büyük altyapılara sahip olmamız gerekmektedir. Altyapıları hallettikten sonra ise sayamayacağımız kadar yeni keÅŸiflere, ileri teknolojilere ve daha da geliÅŸmiÅŸ ÅŸirketlere ihtiyacımız vardır. Bunları zaman içinde elde edebilsek bile metaverse kavramı bir anda içerisine girebileceÄŸimiz bir durum deÄŸildir. Dijital anlamda geliÅŸtirdiÄŸimiz her ÅŸeyin ve yukarıda bahsettiÄŸimiz ihtiyaçların yerine getirilmesiyle zaman içerisinde birbirine karışarak uyum halinde ilerlemeye devam ettiÄŸi sürece öte evrenin içine kendiliÄŸinden gireceÄŸimiz düÅŸünülmektedir. Facebook Reality Labs baÅŸkanı Andrew Bosworth, "Bu ürünlerin çoÄŸu yalnızca önümüzdeki 10 ila 15 yıl içinde tamamen dağıtılacak" demiÅŸtir. Ardından Snow Crash tarzı bir çevrimiçi dünya kurmak için üstesinden gelinmesi gereken birçok teknik engel olduÄŸunu belirtmiÅŸtir. Tabii ki Metaverse’e girerken baÅŸka bir dünyaya geçiÅŸ yaptığımız için kullanmamız gereken bazı teknolojik aygıtlar vardır. Bunlar baÅŸlıca VR kulaklıklar, AR, akıllı saatler ile gözlüklerdir. GiriÅŸ yaptığımızda ise kendimize benzeyen metahuman yani dijital insan yarattıktan sonra öte evrenimizde yer almaya baÅŸlamış sayılmaktayız.

Åžimdi de aynı dünyamızdakine benzer arazileri metaverse de nasıl alacağımıza gelelim. Metaverse projesinde de tıpkı ÅŸu anki yaÅŸantımızda yapılan emlak iÅŸleri, arsa alım-satım, metrekare başına fiyatlandırma ve dönüm hesaplama gibi birçok eylem gerçekleÅŸmektedir. Tek ve en büyük fark bunların ödemelerinin sanal bir evrende yapıldığından gerçeklikten farklı ÅŸekilde gerçekleÅŸtiÄŸidir. Burada kastettiÄŸimiz de metaverse ’den bir arazi satın almak istiyorsanız nakit olarak ödeme yapamayacağınızdır çünkü para ve yatırımlar da sanal cüzdan üzerinden halledilmektedir. Ek olarak Gord, arazileri 2017'deki ilk madeni para teklifleri dalgası sırasında keÅŸfetti, ancak o sırada teknolojinin olgunlaÅŸmaması nedeniyle bölgedeki çalışmalar ertelenmiÅŸtir. 2020'nin baÅŸlarında, pandeminin insanların zamanlarının çoÄŸunu internette geçirmesine neden olduÄŸunu gören Gord,  yaklaşık 2 sente MANA satın almaya baÅŸladı. Cuma öÄŸleden sonra New York’ta 4,2 dolardan iÅŸlem gören token, CoinGecko fiyatlarına göre geçen ay %34 ve yıllık %4.493 arttı. Gord, Facebook, WeChat ve WhatsApp'ı geride bırakarak dünyanın en deÄŸerli sosyal ağı olma hedefine sahiptir; çünkü keÅŸfi sadece bir iletiÅŸim aracı olarak hareket etmeyecek. Gordon bu yeni alan hakkında ÅŸunları söylemiÅŸtir: “Metaverse ‘de defileler, konserler veya konferanslar yaparsak kısa vadede on binlerce insanı kendine çeker. Orta ve uzun vadede on milyonlarca insanın bu deneyimleri yaÅŸaması muhtemeldir. Arazileri satın alabilmek ve bu deneyimleri yaÅŸayabilmeniz içinse dijital bir cüzdana ve içerisine yükleyeceÄŸiniz coin veya alacağınız araziye, platforma göre kripto paralara ihtiyacınız vardır. Karar verdiÄŸiniz platformdan yeteri kadar coin satın aldığınız zaman o coinleri metaverse arsası almayı planladığınız baÅŸka bir platformdaki hesabınıza aktarmanız gerekmektedir. Daha sonra ise metaverse üzerinde kendinize ve bütçenize en uygun kara parçasını seçip coinler ile ödeme yaparak satın alabilirsiniz.

Bu evrende bulunan her arazi NFT adını verdiÄŸimiz açılımı “Non Fungible Token” yani  “DeÄŸiÅŸtirilemez Token” olan kavram ile de belirtilir. Yani her arazi bir NFT demektir, deÄŸiÅŸtirilemez olması da bu NFT’leri satın alan kiÅŸiye tam mülkiyet hakkının verilmesinden gelmektedir. Metaverse ’de satın alacağınız her arazi gelecek için çok stratejik bir yatırım demektir çünkü aynı günümüzdeki arsalar gibi sanal arsaların da gün geçtikçe fiyatlarının artacağı öngörülmektedir. Yerinde ve ayarında yapacağınız yatırımların sizi çok iyi yerlere getirmesi dileklerimizle.